BEDİRHAN ÇOBAN'IN KALEMİNDEN
Ergani, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.
Dicle'nin sağ kıyısına 10 km. uzaklıkta ve 1526 metre yüksekliğindeki Zülküf Dağı'nın güney eteğine kurulmuş Diyarbakır'ın önemli ilçelerinden biridir.
İlçenin yüzölçümü 1489 kilometredir. Ergani İlçesi idari olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunur, ama coğrafi olarak bir kısmı Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır. Kuzeyinde Elazığ iline bağlı Maden ilçesi, doğusunda Diyarbakır ili ve Diyarbakır'a bağlı Dicle ilçesi, güneyinde Urfa'ya bağlı Siverek ilçesi, batısında Diyarbakır'a bağlı Çermik ve Çüngüş ilçeleriyle sınır komşusudur. Denizden yüksekliği 955 metredir.
Diyarbakır-Elazığ karayolunun 58. kilometresinde yer alan ilçe merkezi 39 50 doğu boylam ve 37 32 kuzey enlemindedir. Haydarpaşa-Kurtalan Demiryolu ilçenin güneyinden, Diyarbakır-Elazığ karayolu ise,ilçenin merkezinden geçer.
Dicle, Çermik ve Çüngüş ilçelerinin karayolu veya demiryoluyla başka il ve ilçelerle ulaşımı ancak Ergani üzerinden mümkündür. Bu durum Ergani'nin stratejik önemini artırmaktadır.
Gerek çok farklı coğrafi özelliklerinin bulunması gerekse değişik kültür ve etnisiteden insanların (Kürt, Türk ve az sayıda Ermeni) bir arada yaşaması sebebiyle birçok ünlü simayı yetiştirmiştir.Bunlardan bazıları : Şair Sezai Karakoç ,Kemal Varol ;Fenerbahçe Başkanı Aziz Yıldırım , Sanatçı Emrah vb...
ETNİK YAPISI: %90 Kürt ( Kürtlerin %70'i Kurmancî %30'u Dimilî (Zazakî) lehçesini konuşmaktadır. ) % 10'unu da diğer etnik gruplar oluşturmaktadır.
EĞİTİM : Ergani,eğitim eçısından Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ortalamasının üzerinde bir görüntü sergiler.İlçede (Köy okulları da dahildir) 107 İlköğretim Okulu ,ikisi Anadolu Lisesi , biri Anadolu Öğretmen Lisesi olmak üzere 10 lise, 6 Özel Eğitim Kurumu ve Dicle Üniversitesine bağlı Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır.
Tarihi Çayönü kalıntıları, Ergani ilçesinin Sesverenpınar köyü yakınlarında Hilar Mağarlarının bulunduğu yerdedir. 1964'ten beri sürdürülen kazı çalışmaları ışığında bölgenin, geçmişi M.Ö. 9.yüzyıla kadar giden, Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olduğu anlaşılmıştır
